مقایسۀ افسردگی و اضطراب دانش‌آموزان با آسیب بینایی در موقعیت‌های آموزشی روزانه و شبانه‌روزی

هدف: بینایی، نقش مهمی در فرایند رشد انسان ایفا می‌کند و موقعیت‌های آموزشی مجزا یا تلفیقی در فرایند آموزش، پیامدهای گوناگونی به دنبال دارد. از این رو، هدف از پژوهش حاضر مقایسۀ میزان افسردگی و اضطراب دانش‌آموزان با آسیب بینایی در موقعیت‌های آموزشی روزانه و شبانه‌روزی است. روش: جامعه آماری شامل تمام دانش‌آموزان نابینای دبیرستانی در شهر تهران بود که تحت پوشش سازمان آموزش و پرورش استثنایی قرار دارند. از بین دانش‌آموزان مذکور 80 نفر به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند و در چهار گروه بیست نفری (دو گروه دختر و دو گروه پسر) قرار گرفتند که نیمی از آنان به‌طور روزانه و بقیه به صورت شبانه‌روزی به تحصیل اشتغال داشتند. در این پژوهش علّی- مقایسه‌ای، برای سنجش میزان افسردگی و اضطراب دانش‌آموزان با آسیب بینایی به ترتیب از پرسش‌نامه‌های افسردگی بک و اضطراب اشپیل‌برگر استفاده شد. به منظور بررسی تأثیر موقعیت آموزشی (روزانه و شبانه‌روزی) بر میزان افسردگی و اضطراب دانش‌آموزان مورد مطالعه از روش تحلیل واریانس دوعاملی و برای سنجش میزان پیش‌بینی از روش تحلیل رگرسیون چندمتغیری استفاده شد. یافته‌ها: نتایج حاصل حاکی از میزان افسردگی کمتر و اضطراب بیشتر در دانش‌آموزان دبیرستان‌های شبانه‌روزی بود، در حالی که تفاوت‌های جنسیتی از نظر میزان افسردگی و اضطراب معنادار نبود. همچنین یافته‌های به‌دست آمده گویای وجود رابطۀ منفی بین مدت زمان اقامت در دبیرستان شبانه‌روزی و افسردگی دانش‌آموزان نابینا بود. نتیجه‌گیری: نظر به اینکه میزان افسردگی و اضطراب دانش‌آموزان مورد مطالعه در موقعیت‌های آموزشی روزانه و شبانه‌روزی به‌طور معناداری متفاوت بود، بنابراین از نتایج این پژوهش می‌توان برای ارتقای سلامت روانی آنان استفاده کرد.